Đức Giêsu Kitô là “Hai trong một”

Deacon Fx. Thanh Có, SVD

 Giáo lý Hội thánh Công giáo có những điều thật khó hiểu đối với những người không có niềm tin, nào là mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi, nào là mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể… Những điều này đi ngược với suy lý thường ngày của con người.

Tôi cũng không phải là trường hợp ngoại lệ. Đức tin của tôi trong những tháng ngày có thể nói là đạo đức bình dân, tôi thật dễ dàng chấp nhận những tín điều của Giáo hội.

Việc tuyên xưng Đức Giêsu Kitô vừa có thiên tính vừa có nhân tính, một Thiên Chúa có ba ngôi luôn được thực hiện rõ ràng. Đối với tôi, những điều gì được các anh chị giáo lý viên dạy, là chỉ có một con đường duy nhất chấp nhận chứ không có con đường thứ hai.

Lúc này tôi thường ít đặt lý trí vào đức tin, nên tôi thường không có phản kháng gì và nếu nói một cách bi quan, tôi tựa như những chú ngựa kéo xe bị bịt hai bên mắt và chỉ có một hướng duy nhất là tiến về phía trước. Đức tin thiếu lý trí.

Với thời gian, đức tin của tôi được đắp đầy bởi những kiến thức triết học. Giai đoạn này có thể nói tôi bị khủng hoảng trong đức tin. Lý trí vượt lên trên đức tin. Niềm tin vào Đức Giêsu vừa có thiên tính vừa có nhân tính không còn tinh tuyền như trước.

Niềm tin được mang tính thương mại hóa khi cho rằng: Đức Giêsu là “hai trong một”. Đức Giêsu được phân ra thành hai phần rõ ràng, một phần nhân tính một phần thiên tính, nhưng cả hai phần này không đứng riêng rẽ mà hòa trộn vào nhau.

Nói đến đây tôi nhớ tới hình ảnh quảng cáo dầu gọi đầu trên tivi cách đây nhiều năm. Người ta vẫn thường quảng cáo là dầu gội đầu hai trong một, thật xuông mượt và mềm mại. Đức tin của tôi đã được đơn giản hóa để cho dễ hiểu.

Khi tôi đơn giản hóa chính là lúc đức tin của tôi đi chệch đường hướng của Giáo hội. Giáo lý Hội thánh Công giáo khẳng định rằng:

“Con Thiên Chúa nhập thể, là biến cố độc nhất vô nhị, sự kiện này không có nghĩa là Đức Giêsu Kitô một phần là Thiên Chúa, một phần là người;cũng không có nghĩa Người là kết quả của sự pha trộn giữa hai bản tính thần linh và nhân loại. Người thật sự đã làm người mà vẫn thật sự là Thiên Chúa. Đức Giêsu Kitô là Thiên Chúa thật và là người thật” (GLHTCG số 464).

Đức tin và lý trí cần phải hỗ trợ nhau để niềm tin của chúng ta phần nào có cơ sở. Nếu đức tin vượt lên trên lý trí thì niềm tin của chúng ta dễ rơi vào chỗ cuồng tín.

Còn ngược lại, lý trí vượt lên trên đức tin thì dễ đi đến chỗ chối từ đường hướng của Giáo hội. Dẫu biết rằng lý trí có được là do Thiên Chúa mạc khải thì chúng ta mới truy tầm được chân lý, nhưng nói thế không có nghĩa chúng ta không nên hiểu biết về Thiên Chúa khi mà lý trí con người làm sao có thể hiểu được Thiên Chúa.

Xét một góc cạnh nào đó, chính lạc thuyết của Ario đã giúp Giáo hội nhìn lại mình và khẳng định một chân lý vững bền về Con Thiên Chúa nhập thể “Đức Giêsu Kitô Thiên Chúa thật và là người thật.”

Đức Giêsu “hai trong một” là cách nói khi niềm tin đã được đơn giản hóa. Đơn giản hóa khi cho rằng Đức Giêsu Kitô gồm hai phần riêng biệt, phần Thiên Chúa và phần con người.

Đơn giản hóa không có nghĩa là rơi vào ảo thân thuyết khi từ khước nhân tính của Đức Giêsu, thân thể Đức Giêsu là ảo ảnh là hình dáng bên ngoài mà thôi. Đơn giản hóa cũng không có nghĩa là rơi vào nghĩa tử thuyết khi khước từ thiên tính của Đức Giêsu. Nhưng dù cách nào chúng ta cũng đã phần nào đi chệch đường hướng của giáo hội.

Lạy chúa, với khả năng con người, chúng con thật khó hiểu được ý nghĩa nhiệm màu của mầu nhiệm Ngôi Hai nhập thể. Nhưng chúng con tin rằng, bằng con đường mạc khải lý trí con người sẽ được vén mở để đạt đến chân lý.

Xin cho mỗi người chúng con luôn biết nhìn lên Chúa để tìm kiếm thánh ý Ngài trong mỗi giây phút của cuộc đời.

◊