Niềm tin loại trừ

F.X. Trần Có, SVD

Thánh Cyrianô đã nói: “Ngoài Giáo hội không có ơn cứu độ”. Câu nói này đã được hiểu một cách tiêu cực trong một thời gian dài, chứ không phải tích cực theo cách hiểu như ngày nay là áp dụng cho những người lạc giáo và ly giáo.

Một cách nào đó, tôi cũng từng có những khoảng thời gian có những suy nghĩ tiêu cực về các tôn giáo. Đối với tôi, đạo Công giáo là tuyệt vời nhất, hội tụ được tất cả những gì là chân quý trong xã hội của những điều không tưởng.

Bạn thử nhìn xem, tại sao đạo Công giáo lại thờ một con người chết đau khổ trên thập giá trong khi Phật giáo lại thờ một phật tổ oai nghi bệ vệ ngự trên tòa cao? Tại sao đạo Công giáo có những giáo điều khắt khe trong đời sống hôn nhân gia đình còn các tôn giáo khác lại có phần dễ dãi hơn? Tại sao? Tại sao và còn nhiều câu hỏi tại sao nữa, những câu hỏi này giúp tôi độc tôn Công giáo mà loại trừ các tôn giáo khác.

Sự loại trừ không chỉ dừng lại trên bình diện phổ quát mà còn ảnh hưởng trực tiếp trong cuộc sống của tôi.

Giáo xứ tôi gần như là người Công giáo toàn tòng, chỉ có khoảng 10 hộ gia đình là đạo phật. Tôi gọi những hộ gia đình đó là người “lương” còn chúng tôi là “giáo”. Tôi gần như không bao giờ đi chơi với những người bạn “lương” đồng tuổi mặc dù nhà tôi ở ngay sát bên. Trong suốt mấy chục năm qua, các hộ gia đình đó mặc dù sống giữa những người “giáo” nhưng vẫn chưa một ai tham gia vào đạo. Niềm tin của tôi loại trừ luôn cả những con người thuộc về tôn giáo khác chứ không hẳn là giáo lý của chúng.

Tôi tự hỏi, tôi hành động và xác tín như trên là có tội hay không có tội, bởi Phaolô đã từng viết: “hành động nào không do xác tín là tội”(Rm 14, 23b). Tôi quan niệm sai nhưng vẫn hành động bằng xác tín của tôi thế thì hành động đó có tội không? Tôi không biết, nhưng cũng như câu nói của Cyrianô, thì câu nói của Phaolô cũng cần đặt trong bối cảnh nhất định để chúng ta có cách hiểu đúng nhất.

Ở đây chúng ta phải hiểu, niềm tin loại trừ là như thế nào chứ không phải, tin là loại trừ. Niềm tin loại trừ xuất phát từ kinh nghiệm cá nhân, tôi thật sự đã vững tâm về đạo Công giáo, đã hoàn toàn xác tín vào những tín lý và đã phó thác để Lời Chúa soi dẫn trong cuộc đời tôi chưa.

Cũng chính vì đức tin của tôi chưa đủ mạnh, nên tôi cần phải ở trong thế thủ để không bị những giá trị của tôn giáo khác lôi cuốn tôi. Tôi cần phải loại trừ các tôn giáo khác để chú tâm vào đức tin của tôi. Đức tin của tôi có phần bó hẹp mà thiếu đi tính rộng mở.

Đời truyền giáo không cho phép tôi có tư tưởng về đức tin như trên.

Muốn truyền giáo được hay nói khác đi muốn đưa Tin Mừng đến với mọi người thì điều trước tiên là tôi phải xác tín những giá trị Tin Mừng trước đã. Tôi phải vững vàng trong điều tôi tin để khi va chạm với tôn giáo khác đức tin của tôi không bị hòa tan. Đức tin của tôi cần phải rộng mở, tìm kiếm giá trị Tin Mừng ngay trong chính những tôn giáo khác chứ không phải loại trừ.

Tư tưởng này đã được chính Francois Varillon triển khai trong tác phẩm “Un chrétien devant les grandes religions” và được Nguyễn Thị Chung dịch với tựa đề “Một kitô hữu trước các tôn giáo lớn”. Ông cho rằng, Kitô giáo có tính chất độc đáo từ nguồn gốc nhưng các tôn giáo lớn khác cũng có giá trị nhân văn và thiêng liêng của riêng mình.

Niềm tin của tôi khi nào còn loại trừ là khi đó tôi vẫn chưa xác tín trong hành động. Tôi vẫn còn dễ dàng bị xô đổ trong bất cứ hoàn cảnh nào khi gặp thử thách. Lạy Chúa xin cho con biết học nơi Ngài, biết trở thành người môn sinh tốt, để con luôn xác tín trong hành động trên bước đường đem Tin Mừng đến cho muôn người.

◊